Eiwitten: van hype naar gezonde keuze

Eiwitten. We horen je denken: niet alweer dat onderwerp! Toch ontkom je er niet aan. De supermarkt ligt vol met proteïne-repen, shakes, granola’s en zelfs chips. De boodschap lijkt simpel: meer eiwitten = beter. Maar klopt dat wel? En hoe krijg je eiwitten binnen op een manier die goed is voor je lijf, de natuur én de dieren om ons heen?

Hebben we echt extra eiwitten nodig?

Eiwitten zijn de bouwstenen van je lichaam. Ze helpen bij het opbouwen en herstellen van spieren, weefsels en organen, en spelen een rol in processen zoals hormonen, enzymen en je afweer. Iedereen heeft ze nodig, maar dat betekent niet dat we er eindeloos veel van moeten eten.

De richtlijn is ongeveer 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht. Voor iemand van 70 kilo komt dat neer op zo’n 56 gram per dag. In Nederland krijgen we gemiddeld bijna het dubbele binnen, vaak zonder dat we erover nadenken. Ook vegetariërs hoeven zich geen zorgen te maken: granen, peulvruchten, noten en zaden leveren meer dan genoeg. Alleen fanatieke sporters hebben wat extra nodig, maar ook zij kunnen dat prima uit gewone voeding halen. Kortom: die repen en shakes? Vaak vooral slimme marketing en leveren misschien eiwitten, maar missen juist de vezels en vitaminen die je uit gewone, pure voeding wél haalt.

Eiwitten in Amsterdam: hoe plantaardig eten we?

Amsterdammers lopen voorop. Al bijna de helft van de eiwitten die we eten komt van plantaardige bronnen, hoger dan het landelijk gemiddelde.
De drie belangrijkste redenen? Beter voor het milieu, beter voor dieren en gezonder voor jezelf.
Veel Amsterdammers willen verandering: 37% zegt minder vlees te willen eten, 20% minder zuivel, en 12% wil zelfs helemaal stoppen met dierlijke eiwitten.

Lees meer over het Amsterdamse eetpatroon

de Eiwittransitie: van dier naar plant

De gemiddelde Nederlander haalt nu zo’n 60 procent van zijn eiwitten uit dierlijke producten en 40 procent uit plantaardige bronnen. Dat kan én moet anders. De overheid wil deze verhouding juist omdraaien: 40 procent dierlijk, 60 procent plantaardig.

Een meer plantaardig eetpatroon heeft namelijk grote voordelen. Het verlaagt de milieudruk én bevordert je gezondheid. Wie vaker kiest voor plantaardig eten, verkleint de kans op hart- en vaatziekten, darmkanker en chronische aandoeningen.

Amsterdam is koploper in de eiwittransitie maar toch is er, net als in de rest van de wereld, nog een weg te gaan. Elke plantaardige keuze, hoe klein ook, brengt ons dichter bij een gezondere toekomst voor mens, dier en planeet.

Plantaardig (uit)eten in de stad

Plantaardig eten is allang niet meer voorbehouden aan hardcore vegans. In Amsterdam barst het van de plekken waar je heerlijk en eiwitrijk plantaardig kunt eten. Een paar toppers:

Spirit (Czaar Peterstraat) – een kleurrijk buffet vol biologische gerechten met peulvruchten, tofu en seizoensgroenten.
De Ceuvel – dé duurzame broedplaats waar je plantaardige gerechten eet die barsten van de bonen en granen.
Mr. Blue I Love You – streetfood met falafel en wraps, simpel maar bomvol kikkererwten en kruiden.
Meatless District – hip en helemaal vegan, met stevige gerechten als smoked tofu en pulled jackfruit.
Sababa – Midden-Oosters comfortfood met hummus, falafel en frisse salades.

Wil je zelf aan de slag? Deze producten zijn echte eiwithelden:

Peulvruchten: linzen, kikkererwten, zwarte bonen, sojabonen (en tofu, tempeh, edamame)
Noten & zaden: amandelen, pompoenpitten, chiazaad, hennepzaad
Granen: quinoa, seitan, haver, boekweit

Tip: een simpele combinatie van granen en peulvruchten (denk aan rijst met bonen) levert al een volledig eiwitprofiel op.

Dierlijk, maar dan duurzaam

Ook dierlijke producten leveren veel eiwitten, maar de vee-industrie van nu, is heel belastend voor onze planeet. Toch zijn er binnen dierlijke producten duurzamere opties. Het verschil zit ‘m in de manier van produceren. Kies je voor biologische en lokale producten, dan krijg je niet alleen minder onnodige toevoegingen binnen, je steunt ook kleinschalige boeren en dieren krijgen een beter leven.

Waar vind je duurzame dierlijke eiwitten?

Boeren van Amstel – melk, yoghurt en kaas uit het Amstelland.
Van de Koe – bijzondere Nederlandse boters, van truffel tot citroen.
De Predetariër – wild vlees als alternatief voor bio-industrie, zonder hokken.
MOMA – biologische zuivelproducten, lokaal en geleverd met een elektrisch busje.