Van afval naar aarde: Zo maak je zelf compost van je GFT-restjes!
Van afval naar voeding voor de bodem
Dagelijks verdwijnen duizenden kilo’s schillen, koffiedik en groenteresten in de vuilnisbak, terwijl we ze ook kunnen omzetten tot voedzame compost voor onze planten en tuinen. Dat klinkt toch fantastisch? Bovendien is zelf composteren makkelijker dan je denkt, ook als je alleen een balkon of een klein hoekje in de keuken hebt. Ontdek welke methode het beste bij jou past en lees verder voor een kortingscode!
Misverstanden over composteren
Composteren wordt steeds populairder, maar er bestaan nog steeds hardnekkige misverstanden. Tijd om die uit de wereld te helpen!
“Dan krijg ik muizen of ratten”
Geen zorgen! Een goed afgesloten compostsysteem, zoals een wormenhotel, bokashibak of compostvat, trekt geen ongedierte aan. Je kunt dus zonder probleem aan de slag.
“Het gaat stinken”
Goede compost ruikt naar bosgrond, niet naar rot. Een nare geur betekent meestal dat de balans tussen nat (groente- en fruitresten) en droog (takjes, karton, bladeren) niet klopt. Dit los je makkelijk op door wat extra droog materiaal toe te voegen.
Bij een wormenhotel is het slim om regelmatig kleine beetjes groenafval toe te voegen, zodat de wormen het goed kunnen verwerken. En ruikt je bokashi niet fris? Check dan of de bak luchtdicht is afgesloten—dat is superbelangrijk voor het fermentatieproces.
“Het is veel gedoe”
Integendeel! Met de juiste aanpak is composteren net zo makkelijk als afval weggooien. Een wormenhotel of bokashibak vraagt nauwelijks onderhoud en bespaart je zelfs afvalzakken. Win-win!
De natuur kent geen afval
De natuur kent geen afval, en dus worden bladeren, takken en dode bloemen steeds weer omgezet in compost. Bacteriën, schimmels, wormen en insecten helpen daarbij. Zij breken het groenafval af en maken er compost van: een voedzame, rijke bodem die planten helpt groeien. Dit proces kunnen we zelf ook nabootsen, bijvoorbeeld in de tuin of op het balkon. Zo geven we onze planten en moestuin een flinke boost!
Meer weten over composteren? In dit artikel lees je hoe het werkt en waarom het goed is voor mens en natuur.
Hoe begin je?
Misschien denk je bij composteren aan een boerderij of een grote tuin. Maar eigenlijk kan iedereen composteren, zelfs als je alleen een balkon of een klein hoekje in de keuken hebt.
Hoeveel ruimte je hebt en hoeveel tijd je eraan wilt besteden, bepaalt alleen welke methode het beste bij je past – niet of je kunt beginnen. Laat je dus niet tegenhouden en ga gewoon aan de slag!
Wormenhotel
Een wormenhotel is een compostbak waarin wormen jouw groenafval opeten en vervolgens omzetten in wormenpoep: puur goud voor de bodem. Je kunt deze compost in je eigen moestuin(bak) gebruiken, aan je kamerplanten geven of doneren aan een lokale stadsboerderij.
Zo werkt het:
Online kun je wormenhotels kopen, maar je kunt er ook zelf eentje maken. Hiervoor heb je drie even grote emmers, een deksel dat op één van de emmers past, droge herfstbladeren, een bakje al gecomposteerde compost, wat groenafval en natuurlijk wormen nodig. Let op: dit zijn speciale wormen die geschikt zijn voor composteren, zoals de tijgerworm. Trek ze dus niet zomaar uit de grond! In deze aflevering van Het Klokhuis leer je stap voor stap hoe je je eigen wormenhotel in elkaar zet. Ideaal voor balkons en (kleine) buitenruimtes.
Bokashibak
Bokashi is een Japanse manier van composteren waarbij je organisch afval fermenteert in plaats van laat vergaan. Dit gebeurt met behulp van speciale micro-organismen die het afval omzetten in voedzame compost, ook wel ‘bruin goud’ genoemd. Wat Bokashi uniek maakt, is dat het geen zuurstof nodig heeft, in tegenstelling tot gewone compost. Dit proces gaat sneller en zorgt voor minder geur. Je kunt het zowel binnen als buiten doen, bijvoorbeeld op je balkon of in de keuken.
Zo werkt het:
Je verzamelt je groenafval in een luchtdichte emmer (die je online kunt kopen) en strooit er steeds een laag Bokashi-starter overheen. Dit is een mengsel van nuttige micro-organismen die het afval laten fermenteren. Zodra de emmer vol is, laat je het een paar weken staan. Daarna is het klaar voor gebruik! Bokashi is dus een makkelijke, snelle en geurloze manier om je afval te composteren.
Composthoop, -vat of draaicontainer
Een composthoop is een van de meest bekende manier om groente-, fruit- en tuinafval om te zetten in compost. Het werkt simpel: je maakt een hoop van organisch afval, zoals etensresten, takken en bladeren, en laat de natuur haar werk doen. Kleine beestjes, bacteriën en schimmels breken het afval langzaam af tot voedzame compost. Een composthoop is vooral handig als je een tuin of buitenruimte hebt.
Heb je minder ruimte? Dan is een compostvat een goed alternatief, net als verglijkbare producten zoals tumblers en draaicontainers. Dit is een afgesloten bak (zoals een kliko) waarin je je gft verzamelt. Omdat het vat dicht is, heb je minder last van ongedierte en blijft het beter beschermd tegen regen en kou. Door het vat af en toe om te schudden of draaien, komt er genoeg zuurstof bij, waardoor het composteringsproces sneller gaat.
Of je nu kiest voor een composthoop, of een compostvat, het is belangrijk om lagen van nat afval (zoals groente- en fruitresten) af te wisselen met droog materiaal (zoals takjes, bladeren, karton en eierdozen). Zo zorg je voor een goede balans en een gezonde compost.
Extra tips voor succesvol composteren
Meteen goed van start? Met deze tips haal je het maximale uit je compostsysteem:
Goede balans
Zoals eerder beschreven, is het belangrijk om voor een goede mix van nat (groente- en fruitresten) en droog materiaal (takjes, karton, bladeren) te zorgen. Dit helpt om nare geurtjes te voorkomen en zorgt ervoor dat het composteren goed verloopt..
Roeren
Heb je een wormenhotel of compostvat? Zorg dan dat je de compost regelmatig omschept of doorroert met een lange tak. Zo blijft het fris en gaat het composteerproces sneller. Bij een Bokashibak is dit juist niet nodig, omdat daar geen zuurstof bij mag komen.
Niet alles mag erin
Geen gekookt eten, vlees of zuivel! Dit trekt ongedierte aan en verstoort het compostproces.
Waar zet je ‘m neer?
Kies een handige plek, zodat je makkelijk je compost kunt bijhouden. Lekker praktisch!
€30 Korting met van amsterdamse bodem
Wil je direct aan de slag? Met een Bokashibak, wormenhotel of tuimelcomposter zet je keukenafval om in voeding voor je planten. Je krijgt nu 30 euro korting op zo’n compostsysteem, en Eco-Logisch verstuurt het gratis naar je op. Een perfect cadeau voor jezelf of iemand anders met een groen hart.
Bezoek de actiepagina van Eco-Logisch, kies het systeem dat bij jou past en gebruik de code CompostAmsterdam2024 bij het afrekenen.
Speciaal voor stadspashouders: win een compostsysteem
Van Amsterdamse Bodem verloot tien Bokashi-keukensystemen onder Amsterdammers met een stadspas. Wil je kans maken? Stuur vóór 1 mei een mail naar info@vanamsterdamsebodem.nl en vertel waarom jij wilt winnen. Alleen de winnaars krijgen bericht.
Meer van Amsterdamse bodem
Pride Juice
Pride Juice maakt lokale groente- en fruitsap om queer jongeren op het platteland te steunen.
WOW Plantage
De Plantage, stadstuin bij WOW hostel, experimenteert met stedelijke voedselproductie en stimuleert bewust wording.
Grow your own herbs
Tijdens deze workshop van Cityplot leer je alles over het groeien van je eigen kruiden.