voedsel redden met Voervervoer

In Amsterdam wordt elke week grofweg 3 miljoen kilo goed eten weggegooid

Dit terwijl er steeds meer mensen moeite hebben om hun boodschappen te betalen. Uit die pijnlijke tegenstelling ontstond VoerVervoer: een vrijwilligersinitiatief dat eten redt, maaltijden kookt en buurtgenoten samenbrengt. Initiatiefnemer Charley neemt ons mee in zijn strijd tegen voedselverspilling en geeft tips om zelf ook in actie te komen.

Hoe is voer vervoer ontstaan?

In Amsterdam zijn er mensen die geen geld hebben voor een fatsoenlijke maaltijd, terwijl er wekelijks duizenden kilo’s perfect eetbaar voedsel in de prullenbak verdwijnt. Ik besloot daar iets aan te doen.

Supermarkten en groothandels keuren groenten en fruit af, vaak om puur uiterlijke redenen: een aardappel met een rare vorm, een mango die niet precies “ready-to-eat” is. Geen kromme komkommer hier en daar, maar vrachtwagens vol goed eten. Voor bedrijven hebben die producten geen waarde, maar voor Amsterdammers kunnen ze het verschil maken tussen wel of geen maaltijd op tafel.

Charley, de oprichter, besloot daar iets aan te doen. Zo ontstond VoerVervoer: vrijwilligers die eten redden, er maaltijden van koken en buurtgenoten helpen met het vullen van boodschappentassen van het overgebleven eten. “Als het systeem dit niet oplost, doen wij het zelf,” zegt Charlie.

”voor Amsterdammers kan het verschil maken tussen wel of geen maaltijd op tafel.”

Hoe kan het dat er zoveel voedsel wordt weggegooid, terwijl er mensen zijn die
geen geld hebben voor gezond eten?

Charley legt uit: “Supermarkten gooien liever producten weg dan dat een schap leeg is. Voor hen is dat goedkoper dan klanten teleurstellen, die dan misschien naar de concurrent gaan. Er is dus altijd een overschot, maar wel achter gesloten deuren. Voor bedrijven is weggooien vaak goedkoper dan doneren. Een kilo afval laten ophalen kost 85 cent, voedsel redden door het ergens heen te brengen 1,30 euro. Dat scheelt miljoenen in de boekhouding. Ook bij groothandels geldt: wat niet in het perfecte plaatje past, verdwijnt. Eetbaar, maar economisch waardeloos.

”Het is ingevlogen van de andere kant van de wereld, en toch verdwijnt het ongezien in de container. Dat voelt bijna crimineel.”

Voor wie is VoerVervoer?

Vrijwilligers redden voedsel, koken er warme maaltijden van en zorgen dat buurtgenoten met goed gevulde boodschappentassen naar huis gaan. Iedereen is hier welkom.

Wat het initiatief bijzonder maakt, is de mix van bezoekers: buurtbewoners, gezinnen, studenten, ouderen, mensen zonder papieren en mensen die gewoon zin hebben in gezelschap. Aan tafel vervagen de verschillen. Iedereen eet samen, deelt verhalen en voelt zich welkom.

Sommigen komen om geld te besparen, anderen zoeken juist verbinding of willen iets bijdragen. Er zijn ook mensen die liever alleen hun tas ophalen – ook goed.

De verhalen zijn divers: een oudere dame die aardappelen meeneemt voor haar hele flat, een buurman die dankzij de uitdeelactie soep kan koken voor zijn gezin, of iemand die drie dagen niet had gegeten door de hoge huur.

Waarom avocado’s en mango’s zo duur zijn

Avocado’s en mango’s zijn zo prijzig omdat er onderweg veel verloren gaat. Bij een ‘ready-to-eat’-verpakking belandt gemiddeld twee van de drie avocado’s in de prullenbak, simpelweg omdat ze nét te vroeg of te laat rijpen. Die verspilling zie je terug aan de kassa. “Daarom kost een avocado 1,50 euro,” legt Charley uit.

Bij de groothandel komen we met de vrijwilligers soms langs pallets fruit met grote stickers ‘air-shipped’. Het is ingevlogen van de andere kant van de wereld, en toch verdwijnt het ongezien in de container. “Je denkt aan de CO₂ en de mensen die eraan gewerkt hebben, en tóch gaat het de prullenbak in. Dat voelt bijna crimineel.”

De aardappelactie

Een van de eerste grote acties van VoerVervoer begon met aardappelen: duizenden kilo’s dreigden weggegooid te worden omdat ze te groot, te klein of bobbelig waren.

In plaats van ze te laten weggooien, deelde VoerVervoer de aardappelen uit. Binnen anderhalf uur waren 3.000 kilo aardappelen weg. Honderden Amsterdammers gingen met een tas naar huis. “Het liet in één klap zien hoe absurd het systeem is,” zegt Charley. “Dit ging niet om een paar kromme exemplaren, maar om een hele vrachtwagen vol goed eten.” Mensen staan ook vaak versteld van het feit dat ze het gratis mee mogen nemen.

”Dit ging niet om een paar kromme exemplaren, maar om een hele vrachtwagen vol goed eten.”

Wat kunnen Amsterdammers zelf doen?

Iedereen kan een verschil maken, groot of klein. Charley geeft concrete tips: koop groenten met een plekje, kook met seizoensproducten, verwerk restjes in soep of stoofschotels, of vries ze in. Of kook je te veel? Klop eens aan bij je buren en deel een portie. Ook goed voor de band in de straat. Wie meer wil doen, kan zich aansluiten bij initiatieven zoals VoerVervoer: kom meehelpen in de keuken, bezorgen of gewoon mee-eten en je buurman meenemen.

”Kook je te veel? Klop eens
aan bij je buren en deel een portie!”

Wat is je droom?

Ik wil dat eten nooit meer wordt weggegooid zolang er mensen honger hebben,” zegt Charley. Het gaat daarbij niet alleen om voedsel redden, maar om een echte cultuurverandering: overschotten mogen niet langer achter gesloten deuren verdwijnen, maar moeten beschikbaar zijn voor de mensen die ze nodig hebben.

VoerVervoer wil laten zien dat delen vanzelfsprekend kan worden. Stel je een stad voor waarin restjes soep, rijpe bananen en pallets fruit niet verdwijnen in de container, maar mensen samenbrengen. Een stad die duurzamer is, socialer en waar eten niet alleen voedt, maar ook verbindt.