De Voedselkringloop
In een natuurlijk ecosysteem komt alles wat gegeten wordt weer terug in de bodem. Dat is de kringloop van het leven. In de stad is dat niet meer zo vanzelfsprekend. Maar daar kun jij verandering in brengen. Maak bijvoorbeeld compost van je groente-, fruit-, en etensresten en help zo de voedselkringloop in Amsterdam weer rond te maken. Hoe, dat lees je hieronder.
Jouw restjes hebben waarde
Nog steeds belandt gemiddeld 88 kilo gft/gfe* per jaar per Amsterdammer in de vuilnisbak bij het restafval. Minder voedsel verspillen is belangrijk, maar snijresten, zoals schillen en stronken, en etensresten zullen er altijd zijn. Als je dit in de gewone vuilniszak gooit, wordt het verbrand. Zonde!
Jouw gfe/gft kan als je het schoon en gescheiden inlevert waardevolle compost worden. Daarmee help je het natuurlijke ecosysteem, waar alles wat gegeten wordt weer terugkomt in de bodem.
Je kunt je restjes zelf thuis composteren of langsbrengen bij een inzamellocatie in de stad. Je krijgt er dan vaak gratis goede compost voor terug. Dat kan je weer gebruiken voor je kamer-, balkon- of tuinplanten, of in een buurt(moes)tuin. Dus doe mee, en maak de voedselkringloop weer rond.
*gfe = groente-, fruit-, etensresten
*gft = groente-, fruit-, tuinafval
Maak zelf compost van je gft-resten
Wil je graag zelf aan de slag en je eigen compost maken? Denk dan eens aan een kleine wormenbak of bokashibak op je balkon of in je tuin. Als je het goed doet, stinkt het niet maar ruikt het heerlijk naar bosgrond. Met dit simpele stappenplan bouw je zelf een wormenhotel.
Op deze plekken in Amsterdam kun je gft-resten inleveren
Hieronder vind je plekken in de stad waar je jouw gft-afval kan (laten) composteren.
- Kijk hier voor gfe-inzamelpunten. De gemeente brengt het vanaf de inzamelpunten naar een vergister die je resten omzet in biogas en compost.
- Door de hele stad staan wormenhotels. Hier kun je lid worden om groente- en fruitresten langs te brengen. Bekijk op de kaart welk wormenhotel bij jou in de buurt ligt.
- Op 16 locaties in Amsterdam kun je meedoen met Afval naar Oogst, hier wordt gf-afval ingezameld in tumblers. De compost wordt vervolgens gebruikt voor buurttuinen en moestuinen in de stad. Kijk hier voor alle locaties.
- In sommige buurtmoestuinen is een composthoop waar je fte-afval langs mag brengen.
- Tuinafval: maar ongeveer 20% van de Amsterdammers heeft een tuin. Het tuinafval wordt in aparte ‘korven’ in de buurt verzameld en opgehaald door de gemeente. Er wordt groencompost van gemaakt. Bekijk deze webpagina voor meer informatie.
De kringloop van poep en plas
Niet alleen ons keukenafval, ook onze poep en plas bevatten waardevolle stofjes (nutriënten) die we binnenkrijgen uit onze voeding. Er zijn verschillende manieren om deze stoffen weer onderdeel te maken van de voedselkringloop. Waternet werkt aan plannen om meer voedingsstoffen uit ons rioolwater terug te winnen.
Daarnaast zijn er lokale initiatieven die bijvoorbeeld plas uit mobiele toiletten op festivals gebruiken om meststoffen van te maken. De meeste initiatieven die zelf op kleine schaal compost of meststoffen (bodemverbeteraars) maken, lopen tegen hindernissen in regelgeving aan. Daarom werkt de gemeente aan een wetsanalyse (CircuLaw) om te kijken wat er wél kan.
Circulaire hotspots in Amsterdam
Op verschillende plekken in de stad kun je de kringloop in de praktijk zien. Hieronder een overzicht van de leukste adresjes in de stad waar voedsel wordt verbouwd en compost wordt gemaakt. Op de meeste plekken uit de lijst is ook een restaurant of café en kun je verse producten rechtstreeks van het land kopen. Lekker lokaal, gezond en duurzaam! Dus stap op je fiets en ontdek deze adresjes.
- Fruittuin van West (Nieuw-West)
- Groene Griffioen (Weesp)
- De Boterbloem (Nieuw-West)
- Stadsboerderij Osdorp (Nieuw-West)
- De Kaskantine (Nieuw-West)
- Botanische tuin Zuidas (Zuid)
- Boerderij Klarenbeek (Zuid)
- Noordoogst (Noord)
- Zorgboerderij Ons Verlangen (Noord)
- De Breedijkhoeve (Noord)
Meer composteren in Amsterdam
Het is niet alleen aan jou om de hoeveelheid voedsel die we weggooien te verminderen. Ook de gemeente zet zich hiervoor in. Het is belangrijk om goed te weten wat er nu gebeurt en wat er mogelijk is. In de Monitor Circulaire Economie wil de gemeente de organische reststromen in de stad zo goed mogelijk in kaart brengen. En in CircuLaw onderzoekt de gemeente welke kansen er zijn voor initiatieven die nu vastlopen op wet- en regelgeving.
In Amsterdam lopen ook verschillende andere onderzoeken. In het project Circular Urban Farming worden vier soorten compost uit de stad vergeleken: wormencompost (uit wormenhotels), tumbler-compost (via het initiatief Afval naar Oogst), gemeentelijk ingezamelde compost (verwerker: Meerlanden), en het materiaal uit voedselvermalers (een pilot van AMS Institute met gootsteenvermalers in de hoogbouw). Er wordt onderzocht of deze soorten compost veilig te gebruiken zijn, welke stoffen er in zitten en wat hun waarde voor de bodem is. In 2026 wordt het resultaat van het onderzoek verwacht.
In het project Bin2Bean wordt de komende drie jaar met verschillende bedrijven en initiatieven die compost maken gekeken welke methodes het meest waardevol zijn voor de bodem. Door eerst naar de behoefte van de bodem te kijken wordt vervolgens onderzocht hoe de stad het beste in die behoefte kan voorzien.
Kijk in onderstaande video mee met Amsterdammers die zelf compost maken.
