Bepaalt onze omgeving wat we eten?

Liggen voedselkeuzes in onze handen, of speelt de omgeving ook een rol?

Bepaalt onze omgeving wat we eten?

Vrijwel overal komen we in aanraking met eten en drinken. Thuis, onderweg, op werk, op school en bij de kassa’s van de supermarkt. Waar je ook bent; aan eten valt niet te ontkomen. Tegelijkertijd heeft meer dan de helft van de Nederlanders overgewicht, waarvan 15% obesitas. Één op de vijf Amsterdamse kinderen heeft overgewicht. Heeft het één met het ander te maken? Ja. Onze omgeving beïnvloedt onze voedselkeuzes en verleidt ons om meer en ongezond te eten. Dit kan resulteren in overgewicht.

Onze omgeving moedigt aan tot overgewicht

We leven in een omgeving waar bijna overal lekker, makkelijk en goedkoop eten aanwezig is. Daarnaast wordt voor elke euro die aan voorlichting over gezond eten wordt uitgegeven, zo’n €2.000 besteed aan reclame voor ongezond eten. Met een overvloed aan vet, zout en zoet aanbod en een agressieve marketing voor ongezonde producten worden consumenten de ‘verkeerde’ kant op gestuurd. Nu is er niks mis met af en toe een ijsje, patatje of blikje frisdrank, zolang je er bewust voor kiest. De gemiddelde Nederlander maakt echter 200 voedselkeuzes per dag, zonder dat we het zelf doorhebben. Deze onbewuste keuzes worden gestuurd door onze -veelal ongezonde- voedselomgeving.

We overschatten onze zelfcontrole

Natuurlijk hebben mensen wilskracht om deze invloeden te weerstaan, maar vaak minder dan we denken. Het uitoefenen van zelfcontrole vereist namelijk inspanning. Je kunt het vergelijken met een spier die na inspanning uitgeput is en hersteltijd nodig heeft om weer optimaal te kunnen werken. Aangezien we de hele dag door voedselkeuzes maken, is onze wilskracht om gezond te eten vaak ‘uitgeput’. Daarnaast komen veel van onze voedselkeuzes voort uit gewoontegedrag: we wegen de voor- en nadelen niet meer af en ondernemen de actie zonder echt na te denken. Zo heeft het aanbod en de marketing van voedsel vaak een veel groter effect op ons eetgedrag dan we zelf beseffen. 

Er wordt gewerkt aan een gezondere voedselomgeving

Gelukkig zetten Gemeente Amsterdam en veel bedrijven en organisaties zich in voor een gezondere voedselomgeving. De gemeente heeft bijvoorbeeld een Programma Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht en er is een netwerk van ondernemers die actie willen ondernemen om de voedselomgeving gezonder te maken: Ondernemers voor een Gezond Amsterdam. Er worden dus stappen gezet naar een gezondere voedselomgeving in de stad. Wat jij ondertussen kunt doen? Steun ondernemers die zich inzetten voor een gezonder Amsterdam en leer hoe je beter om kunt gaan met ongezonde verleidingen. 

Bronnen:
Ondernemers voor een Gezond Amsterdam
Het Eetparadijs
Factsheet ‘Invloed van de fysieke omgeving op eetgedrag’, Voedingscentrum