Een groene oase midden in Osdorp

Midden in Osdorp vind je Stadsboerderij Osdorp. Hier wordt hard gewerkt aan een groene en gezonde stad, met voedsel als centrale focus. Het is een groene oase waar buurtbewoners elkaar ontmoeten. Wij spraken met Martin ten Brinke, die de Stadsboerderij Osdorp heeft opgericht.

Hoe is Stadsboerderij Osdorp ontstaan?
"Ongeveer tien jaar geleden stelde ik mezelf de vragen: Wat wil ik nog heel graag doen? en Wat heb ik te bieden? Ik kwam uit op het idee van een boerderij in de stad. Ik heb er over geschreven, nagedacht, gepraat en mijn idee rondgebazuind. Een vriendin mailde me op een gegeven moment met het nieuws dat er een stuk grond vrijkwam waar voorheen een kinderboerderij stond, waarvoor een andere bestemming werd gezocht. Toen ging het eigenlijk vrij snel. Ik was enthousiast en had mijn verhaal klaar. Blijkbaar kon ik het ook enthousiast overbrengen, want nadat ik mijn idee had gepitcht, werd ik uitgekozen om dit te realiseren.

De eerste jaren waren super! Ik mocht from scratch beginnen. Eerst mocht ik nadenken over de inrichting; Waar komen welke gebouwen? Waar komt de keuken? Hoe ziet de zaal eruit? Natuurlijk hebben we ook hard gewerkt, maar het is echt een cadeau om een half hectare grond in Amsterdam te mogen beheren en te gebruiken! Inmiddels zijn er zo’n 50 vrijwilligers aangesloten bij de Stadsboerderij, hebben we veel ambassadeurs en fijne werkrelaties met verwante organisaties en met de gemeente. Er zijn ook veel mensen die om de Stadsboerderij geven. Meer en meer gebruik ik het woord ‘community’ om dit gevoel te omschrijven. Mensen gaan graag naar de boerderij. Het is een plek van verbinding en vernieuwing."

Hoe draag jij bij aan een duurzaam en gezond Amsterdam?
"Sinds ik iets ouder word, ben ik mij meer bewust van de keuzes die ik maak: vliegen, te lang douchen, de thermostaat net te hoog. We kunnen niet op deze manier door, en ik ontkom er dus niet aan om hieraan mijn bijdrage te leveren. Duurzaamheid is een breed en integraal verhaal, maar bij de Stadsboerderij staat voedsel voorop. We verbouwen ons eigen voedsel in de tuin, we koken seizoensgebonden en vegetarische maaltijden en geven workshops of rondleidingen door de tuin. Bovendien gebruiken we geen bestrijdingsmiddelen. Het afval van onze tuin en van keukens in de buurt gebruiken we om compost van te maken. Zo zorgen we voor onze eigen kringloop. Er komt geen kunstmest aan te pas in de tuin. Door een voorbeeld te geven van hoe je dichtbij huis je eigen groente kan verbouwen op een kleine schaal, proberen we dit zichtbaar te maken en mensen te inspireren."

Wat zijn je toekomstplannen voor Stadsboerderij Osdorp?
"Het originele idee waar we mee begonnen zijn, om een alternatief te laten zien voor de reguliere manier waarop landbouw plaatsvindt, blijft overeind. Daarbovenop kunnen we veel meer de buurt in, met bewoners projecten opzetten, en onze expertise hiervoor inzetten. Er zijn namelijk zoveel andere groene uitdagingen in Osdorp. In samenwerking met Groen in de Buurt hielden we afgelopen weekend een ‘Groen Café’. Het was een mooie bijeenkomst en is inderdaad een voorbeeld van hoe de boerderij een plek kan zijn waar buurtgenoten kunnen komen met groene vragen en goede ideeën, elkaar kunnen vinden en iets op kunnen starten. Als het om de toekomst gaat hoort het groen café daar heel erg bij.

Een belangrijk thema’s dat hierbij speelt is de samenwerking met bewoners. Het wordt pas boeiend als mensen zelf bedenken wat ze graag zouden willen zien in de buurt. Dan is het leuk om daaraan mee te helpen. Het is van belang dat je echt nieuwsgierig en geïnteresseerd bent en  je uiterste best doet om met bewoners in gesprek te gaan. Het is niet voor niks een veelbesproken thema tegenwoordig, want men slaagt hier nog niet goed in. Er is veel winst te halen als we het contact goed weten te vinden met de bewoners. Ook zijn we bezig met de toegankelijkheid van wat we doen. We hebben wel pretenties, maar kloppen die ook met de werkelijkheid? Op dit moment doet een trainee onderzoek naar voedsel in de buurt, waarin de vraag of gezond en betaalbaar voedsel toegankelijk is voor iedereen aan de kaak gesteld wordt. Met die informatie wordt er gekeken naar de programma’s die wij aanbieden en of dit aansluit bij wat de buurt vraagt."

Hoe ziet jouw ideale Amsterdam eruit?
"Mijn ideale Amsterdam is een hele groene, sociale, inclusieve stad. Als liefhebber van de natuur vind ik het fijn dat we mooie parken hebben zoals het Amsterdamse Bos. Het is fijn dat je relatief makkelijk de stad uit kan en in de natuur kan zijn, maar dat kan nog veel groener, met meer bomen en wandelroutes, fietsroutes, routes voor allerlei soorten dieren. Het is een toekomst waarin Lutkemeerpolder kan blijven bestaan en er een voedselpark komt. We hebben een prachtige stad met onze mooie groene longen maar dat mogen we nog verder versterken in de toekomst."

Wat kan ik morgen doen om de stad groener, duurzamer of gezonder te maken?
"Het hangt ervan af wie je bent en waar je van houdt, maar iedereen kan natuurlijk een iets planten of ergens een boom neerzetten. Stel wij nemen uit de tuin een klein eikje mee, en gaan rondlopen en planten die eik. Dan is er natuurlijk een kans dat hij weggehaald wordt, maar we gaan hem natuurlijk op een slimme plek neerzetten. Op dat niveau kan je eigenlijk al veel doen en meteen aan de slag. Op breder niveau moet je veel meer samenwerken en elkaar gaan ontmoeten. Dat is uiteindelijk veel sterker: dat je samen een parkje maakt, of dat je als buren je straat schoner en groener maakt. En op het niveau van beleid en bestuur, moeten we meer ruimte voor stadslandbouw maken en meer mogelijkheden voor gezonde horeca. In Osdorp zijn er maar weinig plekken waar je een gezonde, betaalbare hap kan kopen. Dat is een kleine ramp. Maar ik zie wel heel veel enthousiaste mensen om me heen, die graag willen dat daar verandering in komt. Dat moeten we aanspreken en faciliteren vanuit de gemeente."

Heb je een tip voor iemand die staat waar jij tien jaar geleden stond?
"Ik doe niet aan beren op de weg, dan denk ik op een gegeven moment: dan doe ik het toch. We moeten voorwaarts en we weten wat de goede kant is. Daar kunnen we niet lang mee wachten. Blijf dromen, maar ook je dromen realiseren. Doen is belangrijk. Volg je hart, gebruik je verstand en ga aan de slag. Zet je enthousiasme in als troef. Als je goede ideeën hebt, wordt het snel omarmt. Wees moedig en start!"

Foto's door Tammy van Nerum!