Wat is er nodig voor een gezond voedselaanbod in de stad?

Om in kaart te brengen wat ondernemers nodig hebben voor een gezond voedselaanbod, spraken we tien verschillende Amsterdamse voedselondernemers. Van supermarktmanager tot cateraar, van speeltuinbeheerder tot foodtruck-eigenaar. We vroegen ze wat gezond voedsel voor hen betekent, of het belangrijk is en hoe we ons er samen voor in kunnen zetten. Het resultaat? Heel veel nieuwe ideeën, inzicht in wat nog nodig is en goede hoop voor een gezond en duurzaam Amsterdam!

Wat is de definitie van een gezond voedselaanbod?

“Mijn motto is: vol van smaak, vrij van veel” (Zoë, Kookstudio De Laurier). De ondernemers zijn het erover eens dat het voornamelijk zit in variatie en rekening houden met de wereld om ons heen. “De globalisatie brengt ons aardbeien in het midden van de winter. Waarom? Gezond voedsel is wat de natuur biedt op een bepaald moment.” (Bruno, Catering en Foodtruck Souvenirs de France).

Toch is een gezond voedselaanbod niet altijd makkelijk. “Ons product is gefrituurd, dus per definitie niet echt gezond. Maar we maken het wel gezonder door alle basisproducten zelf te maken.” (Abel, Funkgilde) Ook Tonny van foodtruck Pass the Peas maakt zijn gefrituurde kip en sauzen zelf, zodat er geen suiker in zit en hij achter zijn eigen verhaal durft te staan.

(Waarom) vind je gezond voedselaanbod belangrijk?

“Het leven gaat om het eten” (Bruno). Bart van Catering & Traiteur Peperwortel vindt het niet bewust belangrijk, maar gaat het deels vanzelf. “Door lekkere dingen te willen maken kom je soms opeens op relatief gezonde producten uit.”

De ondernemers zien dat Amsterdammers steeds vaker gezond eten op het menu willen zien. Volgens Bart van de Peperwortel is het “een kwestie van vraag en aanbod. De Libanese Tsjakh, die we zowel in de winkel als in de foodtruck verkopen, is een heel goed voorbeeld van hoe een relatief gezond en ook vega(n) product enorm aanslaat.”

Ondernemers voelen ook een bepaalde verantwoordelijkheid. Albert Heijn, als belangrijke speler in Amsterdam, heeft volgens Kok Peng (manager Albert Heijn Krugerplein) een missie om samen beter eten bereikbaar te maken voor iedereen. Hij draagt hier zelf aan bij door bij sponsoringen van scholen alleen maar gezonde producten weg te geven.

Wat zijn de voordelen en kansen van gezond voedselaanbod?

Volgens Nico-Jan (Odin Czaar Peterstraat) is er “een leger aan voordelen.” Het zorgt voor behoud van natuur en aarde, en ook voor ons als mensen zelf. Anushca (Amor Ambachtelijke keuken) merkt dit zelf ook. “Ik voel me veel fitter, voor je huid is het beter en je zit lekkerder in je vel.”

Volgens Abel van Funkgilde staan we aan het begin van een smaakrevolutie. “Het voordeel van onze snacks boordevol groente is dat we door fermentatie nieuwe smaken creëren. Het grootste compliment dat ik kan krijgen is wanneer iemand vraagt wat voor een vlees er in de kroket zit. Als we dat weten te bereiken, hebben mensen de volgende keer misschien geen behoefte om een vleeskroket te eten.” Gezonder voor jezelf en het milieu! Deze smaakrevolutie ziet ook Tonny (Pass the Peas) aankomen. “Er moet een revolutie ontstaan en dat gaat voor sommige ondernemers financieel pijn doen. Maar met zachte maatregelen komen we er niet.”

Toch wordt ook het verkopen van gezond voedsel volgens Kok Peng (Albert Heijn Krugerplein) ook financieel steeds interessanter. “Je omzet gaat omhoog door de toenemende vraag naar gezond voedsel.” Al is dit niet overal in de stad hetzelfde en komt deze vraag vooral vanuit mensen die meer te besteden hebben. Ook Bart van de Peperwortel ziet een toenemende vraag naar meer vega(n) en gezond eten.

Niet alleen de ondernemer, maar de hele lokale economie heeft baat bij vers voedsel van dichtbij. Als Zoë van De Laurier ergens komt, kijkt ze eerst waar ze groente zo vers mogelijk uit de buurt kan halen. Martin van natuurspeeltuin Het Woeste Westen zou ook graag de lokale ijsmaker steunen. Niet alleen omdat deze ijsjes minder suiker bevatten, maar ook om elkaar in deze soms moeilijke tijden een beetje te helpen.

Wat zijn barrières van gezond voedselaanbod en wat heb je nodig?

Mensen willen toch vooral lekker eten. En volgens Zoë (De Laurier) wordt gezond eten niet altijd als lekker gezien en heeft het “een geitenwollensokken imago.” Anushca (Amor Ambachtelijke keuken) ziet in dat gezond eten een pré is, maar vindt dat je ook wel eens mag cheaten. Ook is volgens Federico van Mate e Mano houdbaarheid het grootste probleem. Veel gezonde producten moet je koelen, of zelfs bevriezen. Dit kost meer geld en wordt doorgerekend aan de consument. En dat wil je liever niet.

Daarnaast wordt de prijs als groot obstakel gezien. Bij de Albert Heijn gaat het omlaag gooien van gezond voedsel ten koste van de cijfers. Dit obstakel ervaart Het Woeste Westen ook: ze willen toegankelijk blijven voor families met grote én kleine portemonnee, waardoor biologische koekjes en lokaal gemaakte ijsjes er niet in zitten

Maar wat heb je nu dan nodig voor een gezond voeselaanbod? Voor de food ondernemers is het antwoord hierop heel simpel: lagere prijzen, meer transparantie en betere beschikbaarheid van goede gezonde, lokale grondstoffen.

Gezonde producten zijn vaak duurder. Al helemaal nu de inflatie steeds verder doorzet. “Alles wordt elke dag duurder” volgens Anushca en ook Funkgilde is frituur tegenwoordig “liquid gold”. Gezonde producten en grondstoffen goedkoop maken zou dus veel oplossen. Een vleestax, lagere btw op groente en fruit en subsidies zijn dan ook van harte welkom. Als je laagdrempelig wil blijven voor iedereen, kun je geen dure snacks verkopen. “Klanten geven mij een compliment dat het hier zo ‘gewoon’ is. Dat wil ik graag zo houden”, aldus Martin.

Transparantie en toegankelijkheid van gezonde producten zou ook veel helpen. Nu weten ondernemers niet altijd waar ze gezonde producten voor een goede prijs vandaan kunnen halen en wat de oorsprong van de producten is.

Waar zijn je dromen voor de toekomst en wat kan je nu samen doen?

Ze zouden geen ondernemers zijn als ze geen grote dromen hadden. Abel wil een nog groter assortiment met eigen proeflokaal in de stad, Federico en Tonny willen over vijf jaar alleen nog maar biologisch voedsel verkopen, het liefst niet in plastic verpakt, Kok Peng droomt van een Albert Heijn zonder tabak en energydrinks, Martin hoopt op een betaalbare groothandel waar gezonde producten makkelijk verkrijgbaar zijn en Zoë wil een take-away buurtkeuken waar iedereen lekkere gezonde maaltijden komt halen.

Ideeën om eerste stappen richting deze mooie dromen te zetten zijn er ook genoeg. De ondernemers spreken van kookworkshops waarin je samen met ouders en kinderen de heerlijkste smaken maakt, een gezond Amsterdam kookboek, markten waar je met je buren samen eet en gezonde mini-groothandels. Of simpelweg het subsidiëren van gezonde en lokale producten. Want, “de tijd is rijp: mensen willen heel graag lekkere gezonde duurzame producten kopen” (Bruno).

Op de hoogte blijven?

Meer weten over gezond en duurzaam voedsel aanbod? Meld je aan voor de maandelijkse Van Amsterdamse Bodem nieuwsbrief! Ben je een ondernemer en wil je samen met ons de stad duurzamer en gezonder maken? Neem contact op met Carmen via info@vanamsterdamsebodem.nl.