Interview: Paddenstoelen kweken op koffiedik
Koffiedik, hoeveel gooien we er wel niet van weg? Terwijl het prima teeltgrond is voor eetbare paddenstoelen. Het bedrijf GRO verzamelt koffiedik, teelt er oesterzwammen op en maakt daarvan vegetarische hamburgers, bitterballen en kroketten. Jan Willem Bosman Jansen vertelt waarom hij GRO heeft opgericht.
Jan Willem: “Het idee voor GRO ontstond in Zimbabwe, waar mijn vrouw eerder een kinderhuis was gestart. In Zimbabwe was voedselschaarste ontstaan. Een Zuid-Afrikaanse stichting deelde kennis over het kweken van paddenstoelen op restafval van mais- en koffieplantages. De oudere kinderen konden al snel hun eigen eetbare paddenstoelen kweken. Ik dacht: wat gek eigenlijk dat we in Nederland zoveel koffie eenmalig gebruiken en weggooien. Daar wilde ik iets mee doen. Het is eigenlijk omgekeerde ontwikkelingshulp, wij hebben geleerd van een land met schaarste.”
Simpel gezegd gebruikt GRO koffiedik en andere organische ingrediënten als teeltgrond, voegt sporen van paddenstoelen toe en laat het broeien in plastic zakken. Daar groeien na anderhalve maand paddenstoelen uit die je kunt afsnijden.
Vegetarisch en zonder E-nummers
“Koffie is en blijft een bes, dus vruchtbaar. Mensen reageren altijd verbaasd en positief. Het leuke is dat we uit restproducten een hoogwaardiger product maken, de oesterzwammen. Een modieuze term is ook wel upcycling. We kunnen wel tweeduizend kilo oesterzwammen per week leveren. Behalve los verkopen, maken we van de zwammen ook vegetarische bitterballen, kroketten en hamburgers, zonder E-nummers. Bij Bagels & Beans staan onze ovenkroketjes op het menu. La Place was direct enthousiast: wagens die onze producten brengen, nemen koffiedik als retourvracht mee terug. We werken ook samen met een aantal grote cateraars en zamelen koffiedik in bij bijna alle universiteiten van Nederland.
Professionalisering
Het mooie is dat we de cirkel rond kunnen maken: ondernemingen die koffiedik leveren, kunnen de producten verkopen die daar indirect uit voortkomen. Al blijven de bestellingen soms wat achter. Van Economische Zaken hebben we een kleine startsubsidie gekregen, maar nu financier ik veel zelf. Ik doe dit naast mijn werk als filmdistributeur. Hopelijk kunnen we uitgroeien tot een middelgrote onderneming die op zichzelf kan staan. We zijn bezig met professionalisering van het merk. Het liefst wil ik dat supermarkten onze producten ook gaan verkopen.
Logisch
Nu ik wat ouder ben heb ik de middelen om een weg te plaveien voor jongere mensen. Jonge werknemers staan helemaal achter het product en zorgen voor een fijne dynamiek. Zij hebben metéén door wat GRO doet. Reststoffen gebruiken als kweekgrond? Logisch, doen we aan mee!”
Tekst: Cécile Obertop
Foto: Jan van der Woning
